قیمت گل گاوزبان 1402

خرید عمده گل گاوزبان به عنوان یکی از گیاهان دارویی و دارای روغن، از بازار بسیار خوبی برخوردار است.

ضرورت آموزش، راه اندازی صنایع تبدیلی و بسته بندی مناسب، بازاریابی، تبلیغ و صادرات گیاه دارویی گل گاوزبان علاوه بر اشتغال زایی، می تواند بازار مصرف خوبی در جهان بویژه در کشورهای اروپایی داشته باشد.

توجه: گل گاوزبان به تنهایی نام گیاه است، امّا در بازار ایران گل گاوزبان را محصول گیاه می دانند نه خود گیاه در حالی که محصول اصلی گل گل گاوزبان می باشد.

از مقاصد صادراتی گل گاوزبان ایرانی، می توان به کشورهای زیر اشاره کرد:

•  چین
•  ویتنام
•  پاکستان
•  عراق
•  بعضی از کشورهای حاشیه خلیج فارس

کشورهای زیر از گیاه گل گاوزبان علاوه بر محصولات تر و خشک، ترکیبات مؤثر دارویی و روغن نیز تولید می کنند:

•  ترکیه
•  قبرس
•  ایتالیا
•  اسلونی
•  اسپانیا

توجه: در این مقاله پیرامون گل گاوزبان ایرانی صحبت می کنم نه گل گاوزبان اروپایی و یا ایتالیایی.

در آینده در مقاله دیگری به صورت تخصصی به گل گاوزبان اروپایی نیز خواهم پرداخت.

آیا امکان تقلب در خرید و فروش عمده گل گاوزبان وجود دارد؟

لزوماً نمی توان گفت تقلب؛ چرا که ممکن است حتی خود فروشنده نیز آگاهی و تجربه کافی را نداشته باشد، امّا ممکن است عده ای گل گاوزبان اروپایی را به جای گل گاوزبان ایرانی ارائه کنند.

گل گاوزبان در ارتفاعات، مزارع، مراتع، باغات و جنگل های مخروبه به صورت خودروی می روید (گل گاوزبان وحشی) و در برخی مناطق به صورت دستی در فواصل بین درختان، داخل باغ ها زراعت می شود.

در اراضی رها شده و دیم زارهای کم بازده، با کاشت گل گاوزبان علاوه بر افزایش درآمد تولیدکنندگان، باعث عدم فرسایش خاک نیز می شود.

پراکنش جغرافیایی گیاه گل گاوزبان از ارتفاع 1000 تا 3000 متر دیده شده است.

گل گاوزبان در بسیاری از نقاط ایران به صورت دیم و آبی کشت می شود.

بزرگترین قطب های تولید گل گاوزبان در ایران:

•  گیلان (اِشکِوَرات رودسر)
•  مازندران (جنت رودبار)
•  خوزستان
•  گلستان
• قزوین

ما در فایدیم مفتخریم که سال هاست با بسیاری از تولیدکنندگان گل گاوزبان در ایران جهت تأمین نیاز بازارهای داخلی و صادراتی، متناسب با استانداردهای این بازارها، همکاری می کنیم.

بزرگترین بازارهای مصرف گل گاوزبان در ایران:

•  تهران
•  خراسان رضوی
•  خراسان جنوبی
•  فارس
•  همدان

خرید گل گاوزبان در مشهد توسط مراکز پخش عمده گیاهان دارویی، بیش تر از استان گلستان انجام می شود.

قیمت گل گاو زبان 1402

قیمت هر کیلو گل گاو زبان 1402 و به طور کلی در تمام سال ها، تابعی از دو پارامتر است:

1.  هزینه های تولید سالیانه
2.  هزینه های بازار محور

هزینه های تولید سالیانه شامل:

•  هزینه های کارگری داشت
•  کود دامی پوسیده
•  نهاده های شیمیایی
•  هزینه های کارگری برداشت گل
•  خشک کردن و بسته بندی
•  هزینه اجازه زمین (اگر زمین برای خود تولیدکننده نباشد)
•  هزینه آب بهاء
•  هزینه وجین و دفع علف هرز
•  هزینه های پیش بینی نشده

هزینه کارگری برای برداشت گل گاوزبان، بر اساس مقدار وزن گل چیده شده محاسبه می شود نه نفر/ روز.

هزینه های بازار محور شامل:

•  محل برداشت
•  نحوه خشک کردن
•  کیفیت و رنگ برگ ها
•  نحوه و سایز بسته بندی
•  زمان برداشت
•  هزینه حمل و باربری
•  فروش مستقیم یا چندین واسطه ای

مد نظر داشته باشید که هزینه های بازار محور، طبیعتاً روی قیمت گل گاوزبان در مشهد به عنوان یکی از قطب های اصلی تولید گل گاوزبان در ایران و یا سایر بازارهای داخلی متقاضی، می تواند اثرگذار باشد.

گل گاوزبان الموت

گل گاوزبان الموت واقع در استان قزوین، به لحاظ کیفی یک برند محسوب می شود.

امّا چرا؟

با مطالعه نیازهای اکولوژیک گل گاوزبان ایرانی در همین مقاله، متوجه خواهید شد که ارتفاع از سطح دریا و دمای هوا، می توانند روی کیفیت گل گاوزبان تأثیرگذار باشند.

در جدول های زیر، فاکتورهای اقلیمی دو تا از قطب های برداشت گل گاوزبان را به طور تقریبی ملاحظه می کنید:

الموت

رودسر

متأسفانه در ارتباط با منطقه جنت رودبار، اطلاعات سالیانه اقلیمی دقیقی در دسترس نیست به جز ارتفاع از سطح دریا که 1548 متر است.

همانطور که از اطلاعات تقریبی جدول ها مشخص است؛ گل گاوزبان الموت کیفیت بسیار بالایی دارد.

منطقه الموت غربی، نخستین تولیدکننده گل گاوزبان در سطح استان قزوین می باشد.

تقریباً 60 درصد گل گاوزبان منقطه الموت غربی، در روستاهای زیر کشت و تولید می شوند:

•  سفید آب
•  عباسک
•  یارود

روستای سفید آب، تولیدکننده اول گل گاوزبان در الموت غربی و سطح استان قزوین می باشد.

خرید و فروش عمده گل گاوزبان قزوین معمولاً جهت صادرات انجام می شود؛ حتی عده ای از تجار، محصول گل گاوزبان الموت قزوین را پیش خرید می کنند.

برداشت گل گاوزبان در روستاهای الموت غربی تا مرداد ماه ادامه دارد.

خرید گل گاوزبان ارگانیک

در فصل برداشت، بسیاری از تجار داخلی و خارجی جهت خرید گل گاوزبان ارگانیک با تیم فروش فایدیم ارتباط می گیرند.

متأسفانه بسیاری از افراد بر این باورند که عدم استفاده از سموم و کودهای شیمیایی و یا رشد گیاه با آب باران، می توانند دلیلی بر ارگانیک بودن محصول باشند؛ در حالی که واقعیت این نیست.

به عنوان مثال، یکی از پارامترهای استاندارد و بین المللی که در تعریف یک محصول ارگانیک مطرح می شود؛ فاصله مناسب محل کشت و تولید تا شهرک ها و مراکز صنعتی است تا مبادا جریان باد، آلودگی حاصل از فعالیت صنعتی آن مراکز را به محل کشت و تولید هدایت کند.

بنابراین، چنانچه شما هم قصد خرید گل گاوزبان ارگانیک را دارید؛ حتماً به تعریف اصلی یک محصول ارگانیک دقت کنید و بر آن اساس محل خرید گل گاوزبان در ایران را انتخاب کنید.

گل گاوزبان چیست؟

نام علمی:

.Echium amoenum Fisch. & C. A. Mey

خانواده: Boraginaceae

مشخصات گیاه شناسی:

گیاه دو ساله یا چند ساله، به ارتفاع 20 تا 80 سانتی متر، با کرک های مویی زبر در قاعده غده دار یا تقریباً نرم فشرده روی برگ ها، در بقیه نقاط گسترده و در بخش قدیمی (مربوط به سال های گذشته) پوشیده با کرک های مویی انبوه کوتاه.

ساقه ها تقریباً ساده، ایستاده.

برگ های قاعده ای به طول تا 2 سانتی متر، به عرض تا 9 سانتی متر، سر نیزه ای، به طرف دمبرگ باریک شده، نوک دار یا نوک تیز.

برگ های ساقه ای به طول تا 10 سانتی متر، به عرض تا 2 سانتی متر، سر نیزه ای، بالایی ها در قاعده پهن شده بدون دمبرگ.

گل آذین گرزن دم عقربی، اغلب در بخشی به صورت انتهایی، ابتدا انبوه، سر انجام به طور مشخص طویل شونده، تنک.

برگه ها خطی – سر نیزه ای، تقریباً هم اندازه کاسه گل.

کاسه ها تقریباً بدون پایک، در حالت گلدار به طول کم و بیش 10 میلی متر، در حالت میوه دار 18 تا 20 میلی متر، با بریدگی های خطی.

جام گل استکانی، به طول 25 تا 33 میلی متر، به طور مشخص ناجور شکل، ارغوانی – بنفش.

جام های به رنگ بنفش تا ارغوانی، قسمت های مورد استفاده گیاه گل گاوزبان اند که دارای قسمت لوله ای هستند و به تدریج به طرف بالا شیپوری شکل می شوند.

این جام ها پس از خشک شدن به رنگ آبی تا بنفش در می آیند.

میله های پرچم ها نامساوی؛ بساک ها به طول کم و بیش 5 میلی متر، به طور مشخص ناودار، چاله چوله دار انبوه.

کاسه گل، کرکدار.

میوه فندقه ایستاده، به طور مشخص ناودار، با پوسته سخت و انبوه.

ریشه اصلی گیاه طویل و چوبی است که در گیاهان چند ساله به قطر بیش از 10 سانتی متر می رسد.

وزن خشک هر بوته گل گاوزبان در پایان سال سوم حدود 650 گرم و وزن هزار دانه 9 تا 12 گرم است.

پراکندگی جهانی گل گاوزبان ایرانی

 ایران
قفقاز

پراکندگی جغرافیایی در ایران

گرگان: بخش های جنگلی

مازندارن:

•  کجور
•  دره چالوس
•  پل زنگوله
•  اطراف کندوان
•  کوه های سماموس
•  جنت رودبار
•  نواحی جنگلی

گیلان:

•  رستم آباد
•  منجیل
•  بره سر
•  ارتفاعات جنگلی گیلان
•  بین آستارا و اردبیل

آذربایجان:

•  گرمی
•  ارسباران
•  کوه سهند

خواص گل گاوزبان ایرانی

برگ ها و گل ها، بخش های مصرفی این گیاه را تشکیل می دهند.

امروزه ثابت شده است که محصولات حاصل از برگ ها و پودر این گیاه، خاصیت ضد افسردگی دارند و باعث افزایش نشاط روحی می شوند.

به عنوان مثال، شربت ساخته شده از پودر این گیاه دارای اثرات زیر می باشد:

•  ضد افسردگی
•  ضد استرس های روحی
•  آرامش دهنده
•  تسکین دهنده قلب

از گلبرگ های این گیاه می توان برای تهیه مربا استفاده کرد که برای افرادی که دوره نقاهت را سپری می کنند و همچنین برای افراد ضعیف، بسیار مفید است.

جویدن برگ تازه گل گاوزبان برای درمان جوش های چرکی دهان مفید است.

از دمنوش گل گاوزبان برای بهبود موارد زیر استفاده می شود:

•  خشونت نای و سینه
•  سرفه و تنگی نفس
•  درد گلو
•  درد سینه و شش
•  وسواس

توجه: مقدار مصرف گل گاوزبان حداکثر 4 گرم در روز به صورت دمنوش است. مصرف این گیاه در فشار خون بالا توصیه نمی شود.

گل گاو زبان خشک شده به علت معرق بودن در رفع عوارض گریپ و سرماخوردگی به کار می رود.

در طب سنتی ایرانی، اصولاً گل گاو زبان ایرانی به همراه ریشه های سنبل الطیب (در طب ایران و پاکستان) یعنی (Valeriana Jatamansi Johns) به عنوان آرام بخش مصرف می شود.

در هیچ یک از منابع علمی معتبر در مورد خواص گل گاوزبان ایرانی و اثرات درمانی آن اشاره ای نشده است و برای آشنایی بیشتر با مصارف دارویی آن، نیازمند به تحقیق و تفحص بیشتر هستیم.

توجه: از گل های گل گاوزبان ایتالیایی (.Echium italicum L) در بعضی از نواحی ایران به عنوان گل گاوزبان استفاده می کنند که این نیازمند تحقیق و تفحص دقیق می باشد.

از روغن دانه گیاه گل گاوزبان 4 اسید چرب با ارزش شناسایی شده است که شامل موارد زیر می باشند:

همانطور که در جدول بالا ملاحظه می کنید؛ نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع بیش تر از نوع اشباع است.

اسید لینولئیک و اسید پالمیتیک به ترتیب بیش ترین اسیدهای چرب غیر اشباع و اشباع موجود در روغن دانه گل گاوزبان ایرانی هستند.

گیاه گل گاوزبان دارای موسیلاژ به میزان 3 الی 5 درصد و املاح سدیم و پتاسیم می باشد.

بررسی اثر ضد تشنجی عصاره متانولی گیاه گل گاوزبان ایرانی بر روی موش ها نشان داده است که:

«گیاه گل گاوزبان ایرانی اثرات ضد تشنجی نیز دارد.»

کارآزمایی بالینی با هدف بررسی اثربخشی عصاره آبی گل گاوزبان در درمان بیماران مبتلا به اختلال وسواسی (33 بیمار) نشان داده است که این عصاره:

«دارویی مؤثر و بی خطر برای درمان این بیماران می باشد؛ اگرچه مطالعات بیشتری برای تأیید آن لازم است.»

در مطالعه انجام شده روی 10 گروه موش صحرایی، مشخص شده است که:

«مصرف مخلوط گل گاوزبان به همراه دم کرده لیمو عمانی، باعث کاهش ضربان قلب می شود.»

احتیاط در مصرف گل گاوزبان

به علت وجود آلکالوئیدهای غیر اشباع پرولیزیدین سمی (هر چند به مقدار کم در گیاه) مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی شود.

همچنین به خاطر وجود آلکالوئید، ممکن است فشار خون نیز بالا برود.

نیازهای اکولوژیک

به طور کلی شرایط آب و هوایی و خاک مناطق کوهستانی سرد سیر و نیمه مرطوب که در طول بهار و تابستان به طور نسبی دارای باران های متناوب هستند، برای کاشت این گیاه مناسب می باشند.

گل گاوزبان در هر خاکی قابل رویش است ولی خاک هایی با بافت متوسط و دارای مواد آلی برای تولید آن مناسب است.

نیاز آبی کشت دیم گل گاوزبان

امکان کشت گل گاوزبان به صورت دیم در مناطقی با بارندگی بیش از 300 میلی متر و با پراکنش خوب وجود دارد؛ امّا در صورتی که در زمان گلدهی بارندگی کافی نباشد، طول دوره گلدهی سالیانه کاهش یافته و بر عملکرد گل تأثیر می گذارد.

بنابراین باید در این شرایط، در طول دوره گل دهی، آبیاری تکمیلی صورت گیرد.

شایان ذکر است که در کشت دیم، از سال سوم به بعد عملکرد گیاه گل گاوزبان به شدت کاهش می یابد که به میزان نزولات جوی بستگی دارد.

فصل کاشت گل گاوزبان ایرانی

کاشت این گیاه در زمین های مرغوب، شخم زده با مواد آلی خوب، انجام می شود و برای این کار در پاییز یا بهار که در:

الف. کشت پاییزه: اوایل مهر ماه تا اواخر آبان ماه (چنانچه منطقه دارای زمستان خیلی سرد نباشد، انجام عملیات کاشت را می توان در پاییز انجام داد که در این صورت گیاهان سبز شده در اردیبهشت ماه سال بعد به گل می نشینند.)

ب. کشت بهاره: اواخر اسفند ماه تا اوایل خرداد ماه

می توان اقدام به کشت این گیاه نمود.

روش تکثیر و کاشت گل گاوزبان ایرانی

تکثیر این گیاه به وسیله دانه (یا میوه دانه دار) صورت می گیرد.

کشت این گیاه به دو روش انجام می شود:

•  به صورت مستقیم در زمین اصلی
•  از راه خزانه گیری و نشاء کاری (غیر مستقیم)

بهترین روش، روش نشاء کاری است.

الف. روش مستقیم

دانه گیاه را با دست و یا دستگاه های مخصوص در زمین می کارند و پس از جوانه زدن و پیدایش گیاه جوان، به فواصل دلخواه آن ها را نسبت به هم تنک می کنند تا فاصله هر گیاه با گیاه بعدی بین 40 تا 80 سانتی متر باشد.

•  کشت مستقیم در مناطق سرد: اواسط مهر ماه تا اواسط آبان ماه
•  کشت مستقیم در مناطق معتدل: اواخر آبان ماه

تراکم بوته در هکتار بستگی به شرایط محیطی دارد.

در مناطق مرطوب که شاخه دهی گیاه تا 80 شاخه و طول آن تا 1 متر می رسد؛ فاصله بوته ها را تا 1.5 متر در نظر می گیرند ولی بر اساس تحقیقات، در مناطق خشک، تراکم 10 بوته در متر مربع بهترین نتیجه را داشته است.

بیش ترین درصد و سرعت جوانه زنی در درجه حرارت بین 20 تا 25 درجه سانتی گراد می باشد.

عمق کاشت، 3 تا 5 سانتی متر و میزان مصرف بذر در کشت مستقیم، 8 تا 10 کیلوگرم در هکتار است.

ب. روش نشاء کاری

در فصل پاییز یا اوایل بهار، بذر در خزانه در هوای آزاد کشت شده و پس از سبز شدن و در مرحله 4 تا 6 برگی و گاهی تا 8 برگی، نشاء ها را به زمین اصلی انتقال داده و با فاصله 50 در 50 سانتی متر، آن ها را کشت می کنند.

کشاورزان به طور معمول در مزرعه، از گیاهچه هایی که به وسیله ریخته شدن بذر در اطراف بوته ها سبز شده اند؛ برای توسعه کشت گیاه گل گاوزبان استفاده می کنند.

با انجام این کار از تراکم بیش از حد گیاه در طول دوره رویش در سال های بهره برداری کاسته می شود و تراکم مطلوب گیاه در مزرعه حفظ خواهد شد.

پرورش دهندگان پس از 5 تا 7 سال مزارع گل گاوزبان را شخم زده و بذرهای ریخته شده دوباره سبز می شوند که بهتر است برای کاهش خسارت بیماری ها و علف های هرز از تناوب استفاده شده و گیاه دیگری به مدت 1 تا 2 سال کشت شود.

میزان کود دامی پوسیده به ازای هر هکتار 20 تن می باشد.

توجه: گل گاوزبان از سال دوم بار اقتصادی تولید می کند.

در مناطقی که بارندگی به اندازه کافی و پراکندگی بارش آن مناسب باشد، کشت به صورت دیم انجام می شود؛ امّا در مناطق خشک نیاز به آبیاری مرتب است.

کشت گل گاوزبان به صورت جوی و پشته ای بهترین روش کشت و استفاده از نوارهای تیپ آبیاری در این روش کمک زیادی به کنترل علف هرز و افزایش راندمان آبیاری می کند.

پروسه داشت گل گاوزبان

یکی از عوامل کاهش محصول، وجود علف های هرز می باشد.

علف های هرز در رقابت با گیاهان زراعی در دریافت عناصر غذایی خاک، سایه اندازی و اشغال فضای رویشی آن ها، موجب کاهش رشد و بازدهی محصول می گردند.

روش های کنترل در مدیریت تلفیقی علف های هرز، شامل موارد زیر می باشند:

•  پیشگیری
•  کنترل فیزیکی
•  کنترل زراعی
•  کنترل بیولوژیکی
•  کنترل شیمیایی

کارایی مصرف آب رابطه مستقیم با بیش ترین تولید محصول را دارد؛ به طوری که با افزایش دفعات آبیاری، عملکرد گل نیز افزایش می یابد.

بیش ترین عملکرد گل، مربوط به دور آبیاری 7 تا 10 روز یک بار است که در طول دوره گلدهی با افزایش آب آبیاری، روند صعودی دارد.

آفات و بیمارهای گل گاوزبان

مهم ترین آفت این گیاه، کرم برگ خوار است که بیش ترین خسارت خود را در زمان برداشت به گیاه می زند و چون در این زمان مبارزه شیمیایی صلاح نیست، لازم است از مبارزه غیر شیمیایی یا حداقل از سموم با دوره کارنس پایین استفاده شود.

بیماری های مهم عبارتند از:

الف. بوته میری و پوسیدگی ریشه

این بیماری باعث پوسیدگی و سیاه شدگی در ناحیه ریشه و طوقه می شود و در نهایت مرگ گیاه بیمار اتفاق می افتد.

دو قارچ زیر را به عنوان عامل این بیماری شناسایی کرده اند:

•  Rhizoctonia solani
•  Fusarium solani

ب. نماتد مولد گره ریشه

عامل این بیماری (Meloidogyne jabvanica) می باشد.

برداشت گل گاوزبان ایرانی

گل های این گیاه بسته به شرایط اقلیمی محل رویش در فاصله ماه های اردیبهشت تا تیر ماه، ظاهر می شوند.

برداشت جام های گیاه گل گاوزبان که در مناطق مختلف معمولاً از اوایل اردیبهشت شروع و تا اواسط تیر ماه ادامه دارد، به صورت روزانه و دستی انجام می شود.

بعد از شکفته شدن گل ها باید آن ها را برداشت نمود که در غیر این صورت بعد از 2 تا 3 روز گل ها شروع به ریزش می کنند.

توجه: نتایج تحقیقات نشان می دهد که مناسب ترین ساعات برداشت محصول گل گاوزبان، 11 تا 17 است.

در ارتباط با هرس گل گاو زبان، ذکر این موضوع ضروری است که پس از برداشت گل های هر شاخه می توان آن ها را هرس نمود که این عمل نیز سبب پر شدن بوته ها می شود.

از هر هکتار زمین زراعی، معمولاً معادل 400 تا 600 کیلوگرم گل خشک شده به دست می آید.

بیش ترین عملکرد گل مربوط به سال سوم (در بعضی از منابع چهارم) تا سال پنجم رشد می باشد.

گل مرغوب گلی است که دارای دم سفید و گلبرگ های بنفش باشد.

خشک کردن گل گاوزبان

خشک کردن گل های برداشت شده به دو روش انجام می شود:

•  جریان هوا
•  با دستگاه های صنعتی

در روش اول، گل های چیده شده را روی پارچه تمیز و در سایه و در جریان هوا خشک کرده و در گونی های کتانی نگهداری می کنند.

توجه: جهت بالا رفتن کیفیت اندام دارویی، آن را باید در سایه با دمای ملایم و در سطح وسیع، برای جلوگیری از رشد قارچ ها و از بین رفتن گل ها، خشک نمود.

تحقیقات نشان داده اند که:

الف. بهترین روش و شرایط خشک کردن گل گاوزبان:

استفاده از خشک کن های کابینتی و با کمک جریان هوای گرم با حرارت 40 تا 50 درجه سانتی گراد تا رسیدن به رطوبت 8 درصد است.

ب. بهترین نوع و روش بسته بندی گل گاوزبان:

گل گاو زبان را باید در پوشش های پلی پروپلین تیره که با استفاده از نیتروژن بسته بندی شده اند، نگهداری کرد؛ چرا که تنها در این صورت است که دارای بهترین رنگ (تیره نباشد) و بالاترین ماندگاری و کمترین آلودگی میکروبی خواهد بود.

اندام تکثیری بهینه

گل گاوزبان با بذر به دو صورت قابل زراعت می باشد:

•  کشت مستقیم
•  نشاء در خزانه

با توجه به عدم جوانه زنی یکسان و هم زمان بذر این گیاه، کشت مستقیم مخصوصاً در زراعت آبی توصیه نمی شود و اندام تکثیری قابل توصیه، نشاء آداپته شده است.

ولی در صورت کشت دیم، تکثیر با بذر و قبل از بارش های پاییزه، به لحاظ سازگاری گیاه با شرایط دیم و عدم نیاز به آبیاری، نتیجه بهتری نشان داده است.

به پایان معرفی یکی دیگر از گیاهان دارویی ایران رسیدیم و امیدوارم که این مقاله نیز مانند سایر مقالات فایدیم، توانسته باشد رضایت شما مخاطب عزیز را جلب کند.

با فایدیم همراه باشید.