کارشناسان فایدیم:
انغوزه دافع پسیل پسته، زیتون و مگس مدیترانه ای
در این مقاله قصد دارم به یکی دیگر از دستاوردهای متخصصین ایرانی در ارتباط با آنغوزه بپردازم. دستاوردی که ریشه علمی – پژوهشی داشته و پس از طی کردن آزمون های مختلف در ایران، به عنوان یک اختراع دارویی – صنعتی بر پایه آنغوزه به ثبت رسیده است. در این مقاله ابتدا شما را با این اختراع آشنا می کنم و سپس به تعدادی از کاربردهای آن می پردازم.
توضیحات تخصصی محصول
نمایش
توجه: تمام کاربردهای قید شده برای این محصول، حاصل بررسی هایی است که داخل اقلیم ایران انجام شده است.
خوشبختانه در سال های اخیر (1397 تا 1401)، اتفاقات بسیار خوبی در زمینه فرآوری انغوزه و تولید دارو و ترکیبات مختلف بر پایه آن در ایران رخ داده است.
محصول: قیمت هر کیلو شیره انغوزه
امید داریم که محققان و متخصصین حوزه صمغ ها و گیاهان دارویی در ایران در همکاری با کارشناسان سایر حوزه های مرتبط، این مسیر را ادامه دهند.
بعد از تولید داروی کووکسیر پارس (Covexir Pars) در ایران، گروه دیگری از متخصصان ایرانی با سر پرستی دکتر عارف عاطفی (1399)، بر پایه بعضی از خواص فارماکولوژی آنغوزه، موفق به ثبت یک اختراع به کمک آنغوزه شدند.
مقاله تخصصی: کنترل و مبارزه با کرونا به کمک انغوزه
محققان پس از انجام آنالیزهای میکروبی و ویروسی، یک ترکیب ضدعفونی کننده بر اساس خواص ضد باکتریایی انغوزه تولید کردند.
در ادامه مقاله بیشتر با این ترکیب آشنا خواهید شد.
ضرورت فرمولاسيون ضد عفونی كننده قوی بر پايه تركيبات گياهی
پیش از آنکه بخواهم به معرفی ابعاد مختلف ترکیب تولید شده بپردازم، تصمیم گرفتم به اهمیت استفاده از فرمولاسیون های ضد عفونی كننده قوی بر پايه تركيبات گياهی اشاره کنم.
سه عامل زیر اهمیت به کارگیری فرمولاسیون های ضد عفونی كننده قوی بر پايه تركيبات گياهی را توجیه می کند:
- شيوع گسترده بيماری های باكتريايی، انگلی و ويروسی زُئونوز (Zoonosis) نوپديد (Emerging) يا بازپديد (Re-emerging) به صورت اندمیک و پاندمیک در جامعه
- مقاومت آنتی بيوتيكی در پی مصرف نامناسب اين رده دارويی و همچنين عدم كارآيی مناسب
- اثرات نامطلوب زيست محيطی و بروز عوارض نامناسب بر نسوج در پی بكارگيری مواد ضد عفونی كننده بر پايه تركيبات شيميايی
شاید این سؤال برای شما پیش آمده باشد که منظور از نسوج چیست؟
نسوج بدن یعنی بافت های سلولی تشکیل دهنده بدن.
در واقع وقتی می گوییم نسوج بدن، منظور:
- قرنیه چشم
- مغز استخوان
- دریچه های قلبی
- تاندون
- پوست
- و…
معرفی اولیه ترکیب
نام کامل اختراع:
تركيب ضد عفونی كننده و آنتی سپتیک نانو ساختار با استفاده از گياه آنغوزه.
این ترکیب در زمينه فنی، پزشكی، دامپزشكی و داروسازی (تركيبات ضد عفونی كننده) طراحی و فرموله شده است و هيچ گونه نمونه داخلی و یا خارجی ندارد (تا این تاریخ: 1401/8/29)
برای ساخت این ترکیب از صمغ کامل آنغوزه به روش ماسراسیون (Maceration method) استفاده شده است.
ترکیبات تشکیل دهنده محصول
محصول مورد نظر يک محصول كاملاً نوتركيب (Recombinant) و بسيار قوی بوده كه شامل مواد زیر می باشد:
| فارسی | انگلیسی |
|---|---|
| عصاره هيدروالكلی صمغ آنغوزه | Asafoetida resin hydroalcoholic extract |
| نانو ذرات اكسيد روی | Zinc oxide nanoparticles |
| ساپونين | Saponin |
| اتيلن دی آمين تترا استیک اسيد | Ethylenediaminetetraacetic acid |
| هيدروكلریک اسيد | Hydrochloric acid |
| تری كلرواستیک اسيد | Trichloroacetic acid |
| دی متيل سولفوكسيد | Dimethyl sulfoxide |
مجموع مواد فوق اثر سينرژيستيک (Synergistic effects) با یکدیگر ايجاد می كنند.
در واقع محققان یک ترکیب ضد عفونی کننده High level سنتز کردند.
ترکیب ضد عفونی کننده High level چیست؟
ترکیباتی هستند که قابلیت کاهش حداقل 10 به توان 7 لگاریتم باکتری را داشته باشند.
این ترکیب سنتز شد و بر روی آن مطالعاتی شامل مطالعات نانو ساختاری و مطالعات ترکیبات شیمیایی انجام و در نهایت ثبت اختراع شد.
مزایای ترکیب تولید شده
از مهم ترين مزايای اين اختراع می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از گياهان دارويی بومی جهت جايگزينی تركيبات شيميايی
- غير سمی بودن
- عدم آسيب به محيط زيست
- اثر بخشی قوی
- قابليت استفاده گسترده از آن جهت ضد عفونی كردن در انسان، دام، طيور و آبزيان
ترکیب ساخته شده فاقد اثرات زیر می باشد:
- تحریک زایی تنفسی
- حساسیت زایی پوستی
- اثرات خوردگی فلزات و سایر سطوح
همانطور که متوجه شدید؛ ترکیب ساخته شده ارگانیک بوده و در تولید آن از منابع گیاهی استفاده شده است و می توان در کنترل آفات از آن استفاده کرد.
فاقد اثر خوردگی روی سطوح تجهیزات دندانسازی
یکی از مشکلاتی که در حوزه دندانسازی وجود دارد؛ این است که اکثر ترکیبات ضد عفونی کننده موجود در بازار، روی سطوح تجهیزات استیلی که مورد استفاده قرار می گیرند، دارای اثرات خوردگی هستند.
این در حالی است که ترکیب ساخته شده توسط محققان ایرانی، فاقد این اثرات است.
کنترل و مبارزه با آفت مگس مدیترانه ای
نام های مختلف این آفت:
- Ceratitis capitata
- Mediterranean fruit fly
- medfly
در ایران، معمولاً برای کنترل و پیشگیری از افزایش جمعیت آفت مگس مدیترانه ای، ادارات جهاد کشاورزی بین باغداران انار:
- تله فرمونی (Pheromone Traps)
- قرص سراتینکس (Ceratinex)
- پروتئین هیدرولیزات (Protein Hydrolysis)
توزیع می کنند.
در یکی از باغات انار استان یزد، برای جلوگیری از کاهش خسارت ناشی از آفت مگس مدیترانه ای، محققان به طور آزمایشی از مقدار رقیق شده تری از ترکیب تولید شده خودشان روی انارها زدند که بر اساس مشاهدات، بازخورد بسیار خوبی گرفته شد.
جالب است بدانید که در سال های قبل در همان باغ انار، کشاورزان مجبور بودند بخشی از محصول انار را به دلیل آفت مگس مدیترانه ای بسوزانند.
کنترل و مبارزه با آفت پسیل زیتون
نام های مختلف این آفت:
- Olive psyllid
- Euphyllura olivine Costa (Hom., Aphalaridae)
- Euphyllura olivina (Costa)
پسیل زیتون با تولید عسلک، موجب جذب گرد و خاک و ممانعت از تنفس و فتوسنتز برگ می شود.
مهم ترین مرحله خسارت به گیاه، مرحله پورگی حشره است که با تغذیه از شیره گیاهی اثرات زیر را به جای می گذارد.
- ضعف عمومی
- ریزش گل، میوه و برگ
- کاهش رشد میوه ها
- کاهش عملکرد
در یک مزرعه زیتون، تیم تحقیق و توسعه این ترکیب، به صورت آزمایشی از آن جهت کنترل و مبارزه با پسیل زیتون روی تعدادی از درختان مزرعه، استفاده کردند.
هدف از این بررسی، ضمن اثر بخشی ترکیب یاد شده روی پسیل زیتون، بررسی تأثیر آن روی عطر و مزه زیتون نیز اهمیت داشت.
تا قبل از استفاده از این ترکیب، مالک مزرعه جهت مبارزه با پسیل زیتون، درختان را با استفاده از ترکیبات ضد عفونی کننده نانو (نانو ذرات نقره) سم پاشی می کرد.
استفاده از ترکیب ضد عفونی کننده نانو موجب می شد که بعد از مدت زمان تقریباً یک ماه، مجدداً پسیل ها بازگردند.
امّا چون ترکیب اختراع شده دارای چند بخش محلول و پودری می باشد، استفاده از آن باعث می شود که وقتی بخش محلول حذف می شود، ترکیبات پودری پابرجا بمانند.
در طول بررسی اثرات ضد میکروبی، ترکیب یاد شده توانست به مدت 24 ساعت روی سطح فعال باشد.
بنابراین اگر تا مدت زمان 24 ساعت باکتری روی سطحی که از این ترکیب استفاده شده است؛ بنشیند، باز هم اثر ضد میکروبی خود را خواهد گذاشت.
جالب است بدانید که پس از اسپری کردن ترکیب مذکور روی درختان مشخص شده، به مدت حداقل 2 ماه پسیل ها بازگشت مجددی روی آن درختان نداشتند.
توان کاهش حداقل 10 به توان 7 لگاریتم باکتری
با استفاده از این ترکیب، روی عوامل باکتریایی مطالعاتی انجام شد که توان کاهش حداقل 10 به توان 7 لگاریتم باکتری از تعدادی از سویه های باکتریایی نظیر:
- استاف اورئوس (Staphylococcus aureus)
- ای کُلای (E. coli)
- کِلبسیلا (Klebsiella)
بررسی شد و مؤثر بود و تا 10 به توان 7 لگاریتم کاهش می داد.
مؤثر روی عوامل ویروسی
اثرات این ترکیب را روی عوامل ویروسی نظیر عوامل زیر بررسی کردند که مؤثر بود.
- گامبورو (Gumboro disease)
- تب برفکی (Foot-and-Mouth Disease)
- آنفولانزای طیور (Avian influenza or bird flu)
سایر کاربردهای تركيب ضد عفونی كننده و آنتی سپتيک
الف. آفت پسیل پسته (THE COMMON PISTACHIO PSYLLA) یک معضل بسیار جدی برای باغداران است و به لحاظ اقتصادی ضربه و خسارت جبران ناپذیری وارد می کند.
باغداران پسته هر ساله هزینه های بسیار زیادی برای مبارزه با پسیل پسته می کنند.
خبر خوب این است که تیم تحقیق و توسعه این ترکیب از آن در بخشی از یک مزرعه پسته در استان یزد به طور آزمایشی استفاده کردند که در آن جا نیز نتایج خوبی خلق کرد.
ب. در یک گلخانه تولید گوجه گیلاسی از این ترکیب استفاده شد که در ارتباط با قارچ هایی که در گلخانه مشکل زا بودند، مؤثر واقع شد.
پ. به کمک این ترکیب روی عوامل بیماری زای آبزیان مطالعاتی انجام دادند که مؤثر واقع شد.
ت. همچنین روی عوامل ضد قارچی هم مطالعاتی انجام شد که مؤثر بود.
قطعاً محققان ایرانی از فرآوری و تولید محصولات مبتنی بر آنغوزه دست نخواهند کشید و در سال های آینده ضمن تقویت تولیدات فعلی، شاهد محصولاتی با کاربردهای متمرکز خواهیم بود.
با تیم بزرگ فایدیم همراه باشید.
مقاله ای که مطالعه کردید با زحمت بسیار زیادی توسط ما نوشته شده است، امید داریم که به این فرهنگ صحیح احترام گذاشته و از کپی کردن محتوا آن هم بدون ذکر منبع (فایدیم)، خودداری نمایید.
انغوزه را بیشتر بشناسید:
آیا نظر و یا سؤالی در مورد این مقاله دارید؟
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.